Katechizm katolicki o modlitwie (5) – O rozmyślaniu (modlitwie wewnętrznej)

1) Rozmyślanie polega na tym, że rozważamy szczegółowo prawdy religijne w tym celu, by wzbudzać w sobie dobre postanowienia.

Drogie korzenie wydają najsilniejszy zapach wtedy, gdy utłuczemy je w moździerzu; podobnie prawdy religijne
działają na nas najsilniej wtedy dopiero, gdy roztrząśniemy je pilnie w duchu. (Lud. Gran.)

Rozważanie prawd reli­gijnych przypomina postępowanie Mojżesza, który tak długo bił laską w skałę, aż wyszła woda. Rozmyślający po­dobnym jest do człowieka, który uderza stalą w krzemień, aż wy krzesze ogień; i on bowiem uderza rozważającym rozu­mem w zakamieniałe serce, aż wydobędzie z woli dobre po­stanowienia. (Św. Cyr. Al.)

Przy rozmyślaniu zadajemy so­bie trud tylko tak długo, dopóki Duch święty nie zacznie na nas działać . Rozmyślający podobnym jest do okrętu, zaopatrzonego w żagle i wiosła. Podczas ciszy wiosłują żeglarze; gdy jednak powieje wiatr pomyślny, wtedy składają wiosła, a rozwijają żagle i jazda odbywa się szybko i ochoczo. Tak samo rzecz się ma z rozmyślaniem. Człowiek natęża myśli tak długo, aż czuje się pociągniętym i podniesionym przez powiew Ducha Bożego. Teraz nie potrzebuje już natężać umysłu, otwiera tylko serce, by spłynęła w nie łaska i je zapaliła.

Gdyby chcieć tylko ciągle zbierać piękne myśli i zdania i zatrudniać rozum, byłoby to studiowaniem, a nie modlitwą. (Św. Wine, a P.) Gdy wykrzeszemy ze stali ogień i żagiew się zajmie, zapalamy zaraz świecę; niedorzecznością byłoby powtarzać dalej uderzenia. Tak samo rzecz się ma i tu.

2) Rozmyślanie jest doskonałą modlitwą, musi wszakże jednoczyć się na przemiany z modli­twą ustną.

Rozmyślając, naśladujemy na ziemi żywot Aniołów, którzy w Niebie ustawicznie oglądają Boga i rozważają Jego majestat. Wielu Świętych spisało swe rozmyślania, tak np. św. Augustyn, św. Teresa, Sw. Alfons, Tomasz a Kempis i inni.

Uważne czytanie tych rozmyślań jest więc modlitwą. — Roz­myślanie i modlitwa ustna powinny zmieniać się wza­jemnie, podobnie jak zmieniamy natężenie mięśni ciała, już to chodząc, już to siedząc lub leżąc. Modlitwa ustna i rozmy­ślanie, to dwie nogi, na których dążymy do Nieba. (Św. Bern.)

Rozmyślanie jest koniecznym przygotowaniem się do modlitwy. Jeśli przed modlitwą nie ma rozmyślania, nie może modlitwa być doskonałą. Albo odprawimy ją bez na­leżnego nabożeństwa, albo po prostu zaniechamy ją całkiem. (Św. Bonaw.)

3) Rozmyślaniem zjednujemy sobie łaski wzmacniające i dochodzimy rychło do doskonałości.

Rozmyślanie zjednywa nam łaski wzmacniające. Ogień oświeca i ogrzewa wszystkich, zbliżających się do niego. Podobnie oświeca rozmyślanie prawd religijnych rozum (człowiek poznaje lepiej nicość rzeczy ziemskich, wolę Boga, cel życia, surowość Boskiego sądu itd.) i zapala serce ku dobremu.
„Rozmyślanie, to piec, w którym zapala się ogień miłości Bożej.“ (Św. Alf.)

Rozmyślanie jest bramą , przez którą wstępuje w człowieka łaska Boża. (Św. Ter.)

Dusza oddana rozmyślaniu, podobną jest do roli, która do­brze uprawiona, wydaje owoc stokrotny; albo do nawodnio­nego ogrodu, w którym bujnie rozrastają się kwiaty. (Św. Alf.)

Czym sen dla ciała, tym rozmyślanie dla duszy; ono wlewa w duszę nowe siły. — Kto natomiast nie zajmuje się prawdami religijnymi, nie odczuje na sobie tej siły, pozosta­nie ślepym i światu oddanym. Dlatego tak źle jest na świę­cie, że nie masz, kto by rozważał w sercu. (Jer. 12, 11).

Brak rozmyślania ponosi winę, iż codziennie napełnia się świat grzechami, a piekło potępionymi. (Św. Alf.)

Do rozważania obierać sobie trzeba takie tematy, które nam więcej od­powiadają i więcej na nas oddziaływają, a roz­myślania takie powtarzać częściej. Wszak i pszczoły śpieszą przede wszystkim do takich kwiatów, które zawierają soki, potrzebne im do budowy komórek. A czyż i my nie wąchamy raz po raz kwiatów, które wydają miłą woń? 

Przez rozmyślanie dochodzimy do doskonałości. Codzienne rozmyślanie wypędza obojętność. (Św. Ambr.) Rozmyślanie było przyczyną nawrócenia się św. Ignacego Loyoli i wielu innych Świętych.

„Modlitwa wewnętrzna czyli rozmyślanie i grzech śmiertelny nie mogą pogodzić się z sobą.“ (Św. Ter.)

Grzech może ostatecznie istnieć obok różnych in­nych ćwiczeń pobożnych; ale rozmyślanie i grzech wyklu­czają się wzajemnie. Koniecznie musi człowiek wyrzec się albo grzechu, albo rozmyślania. (Św. Alf.) Wszyscy Święci zostali Świętymi — przez rozmyślanie. (Św. Alf.)

Katechizm katolicki o modlitwie (1) – O pożytku i potrzebie modlitwy

Katechizm katolicki o modlitwie (2) –  Jak należy się modlić

Katechizm katolicki o modlitwie (3) – Kiedy mamy się modlić?

Katechizm katolicki o modlitwie (4) – O co mamy się modlić?

https://atomic-temporary-160379284.wpcomstaging.com/2021/11/08/w-szkole-sw-teresy-3-o-potrzebie-modlitwy-wewnetrznej/

https://atomic-temporary-160379284.wpcomstaging.com/2019/10/09/o-medytacji-sw-bp-j-pelczar/

Katolicki katechizm ludowy. Stosownie do potrzeb czasu i pedagogicznie opracowany. Przez Ks. Prof. Franciszka Spirago.  Przełożył na polskie Ks. Dr. Wojciech Galant, Profesor teologii w Przemyślu, Podkomorzy Jego Świątobliwości Piusa X. Mikołów – Warszawa. Nakładem Karola Miarki. 1911.