ROZDZIAŁ 3

O nowem życiu w Chrystusie, sposobach zachowania się w domowem pożyciu, i t. d.

¹Przeto jeśliście spółpowstali z Chrystusem, co wzgórę jest, szukajcie, gdzie Chrystus jest na prawicy Bożej siedzący, ( Jeśliście spół powstali. Ponieważ tedy przez  chrzest zmartwychwstaliście społem z Chrystusem. — Co  wzgórę jest szukajcie. Myśli i dążności wasze zwróćcie  do rzeczy niebieskich i Boskich. — Na prawicy Bożej siedzący. W najzacniejszym miejscu i najbliższem tro­nu Ojca. Tron bóstwa przechodzi wszelkie porównanie;  kto zaś jest po prawej stronie jego, ten drugie miejsce  zajmuje.)

²co wzgórę jest, miłujcie, nie co na ziemi.

³Abowiemeście umarli i żywot wasz skryty jest z Chrystusem w Bogu. ( Albowiemieście umarli. Dla rzeczy tych ziemskich i pogrzebleni we chrzcie Chrystusów). — I żywot wasz skryty jest z Chrystusem w Bogu. Życie bowiem chwa­ły, którego oczekują święci, jest teraz jakby zamkniętem i zapieczętowanemu Tak do Efez. 4, 30: Zapieczętowani jestście na dzień odkupienia. Te klucze ma u siebie Chrystus, których ma użyć na sądzie ostatecznym,  gdy waszym ciałom przywróci życie, i nada im przy­mioty właściwe ciałom uwielbionym. To bowiem zna­czą słowa wiersza następnego, gdy się Chrystus żywot wasz okaże, i t. d.)

⁴Gdy się Chrystus, żywot wasz, okaże, tedy i wy z nim okażecie się w chwale.

⁵Umartwiajcie tedy członki wasze, które są na ziemi, porubstwo, nieczystotę, wszeteczeństwo, złą pożądliwość i łakomstwo, które jest bałwochwalstwem, ( Które są na ziemi. Ciała tego ziemskiego. — Po­rubstwo, nieczystotę. Patrz, co się rzekło Efez. 5, 3.)

⁶dla których przychodzi gniew Boży na syny niewierności; (Dla których przychodzi. Wytłumaczyliśmy ten wiersz  Efez. 5, 6)

⁷w którycheście i wy niekiedy chodzili, gdyście żyli w nich. ( W którycheście. Rozpuście i grzechach, teraz wyli­czonych)

⁸Lecz teraz złóżcie i wy wszytko: gniew, rozgniewanie, złość, bluźnierstwo, szkaradą mowę z ust waszych. (Wszystko. Wszystkie występki. — Bluźnierstwo,  Przeklęstwo i złorzeczenie.)

⁹Nie kłamajcie jedni drugim, zwlókszy z siebie starego człowieka z uczynkami jego, (Starego człowieka. Patrz, co się rzekło Efez, 4. 22.)

¹⁰a oblókszy nowego, tego, który się odnawia w poznanie, podług wyobrażenia tego, który go stworzył, ( Który się odnawia w poznanie. Tego który go stworzył, to jest Boga. A zatem odnowienie to na tem zależy, abyśmy porzuciwszy występki, i ująwszy się cno­ty, z dnia na dzień jaśniej poznawali Boga i wolą jego. — Podług wyobrażenia. Odnówmy się umysłem i duchem,  abyśmy się stali podobnymi do wzoru naszego, to jest  Boga stworzyciela. Patrz Wujka.)

¹¹gdzie nie masz Poganina i Żyda, obrzezania i odrzezku, Barbarzyna i Tatarzyna, niewolnika i wolnego: ale wszytko i we wszech Chrystus. (Gdzie. To jest w tem odnowieniu obrazu. — Nie masz poganina i żyda. Nie należy mieć względu na nic  cielesnego lub zewnętrznego, naprzykład, iż kto jest ży­dem, lub poganinem; obrzezanym, lub nie, i t. d. — Ale wszystko, i we wszech Chrystus. Gdyż we wszystkich w  ten sposób odnowionych jest sam Chrystus. Wszystko,  to jest, wszelka świętość, sprawiedliwość, pobożność i  wszelkie dobro; Chrystus bowiem im udziela swojej świętości, i t. d.)

¹²Przyobleczcież się tedy (jako wybrani Boży, święci i umiłowani) we wnętrzności miłosierdzia, w dobrotliwość, w pokorę, w cichość, w cierpliwość, ( Jako wybrani Boży, święci i umiłowani. Jako przy­stoi na świętych, umiłowanych od Boga, i powołanych  do łaski i chwały. Wnętrzności miłosierdzia. Uczucie miłosierdzia.— W dobrotliwości. Abyście byli łaskawymi,  uprzejmymi, nie surowymi. — W cichość. Łagodność.)

¹³jedni drugich znosząc i odpuszczając sobie, jeśli kto ma skargę przeciw komu: jako i Pan odpuścił wam, tak i wy.

¹⁴A nadto wszytko miejcie miłość, która jest związka doskonałości, (Która jest związka doskonałości. Węzłem dosko­nałym, to jest, doskonale łączącym wiernych pomiędzy  sobą. Albo, miłość jest węzłem, który wiążąc i łącząc  wszystkie inne cnoty, czyni człowieka doskonałym; jest  jakby duchem ludzkim, który wiąże części, soki, i zmysły ciała, bez czegoby się one łatwo rozpadły; tak miłość wiąże i łączy ciało cnót, które się bez niej zarazby rozpadło.)

¹⁵a pokój Chrystusów niech przewyższa w sercach waszych, ku któremu też wezwani jesteście w jednym ciele, a wdzięczni bądźcie. (A pokój Chrystusów niech przewyższa w sercach waszych. W greckim wyraz pod­wójnie się daje tłumaczyć. Naprzód można przełożyć: Pokój Chrystusów niech będzie przodkującym , odniesie palmę, zwycięży; jakby rzekł: Gdy nas okryją zniewaga­mi, podwójne w nas powstaje poruszenie: jedno pobudza­jące do zemsty, drugie od niej powstrzymujące. Niech  więc pokój Chrystusowy i łagodność odnosi palmę i zwycięztwo, a nie gniew. Powtóre, oddać można, pokój Chry­stusowy niech będzie rozjemcą, i da zioycięztwo; niechaj  będzie sprawiedliwym rozjemcą w walce, i temu porusze­niu da palmę zwycięztwa, które nas nakłania do powol­ności i łagodności. — Wezwani jesteście w jednem ciele.  W jedno ciało, do jednego Kościoła.— Wdzięczni bądźcie.  Mili, uprzejmi dla drugich. Albo zapewne upomina, że­by pamiętali o dobrodziejstwach; albowiem którzy mają w pamięci, iż im Bóg wiele przebaczył, łatwo też sami przebaczają urazy drugim.)

¹⁶Słowo Chrystusowe niechaj mieszka w was obficie, z wszelaką mądrością nauczając i sami siebie napominając przez psalmy i pieśni, i śpiewania duchowne, w łasce śpiewając w sercach waszych Bogu. ( Słowo Chrystusowe niechaj mieszka w was obficie. Wiara, albo nauka Chrystusowa niechaj w was stale przebywa, i uczyni was bogatymi i obfitującymi we wsze­laką mądrość. — Nauczając i sami siebie napominając.  Tak abyście nawzajem jedni drugich uczyli i napomina­li, przez wyśpiewywanie psalmów, hymnów i pieśni na­bożnych. — W łasce śpiewając. Przez łaskę Ducha S., bez której takiego urzędu sprawować nie można. Albo, w dziękczynieniu; zdaje się bowiem, iż to zdanie nie jest innem od owego, które się znajduje do Efez. 5, 19: Śpiewając i grając w sercach waszych Panu, dziękując  zawsze za wszystko. Albo, z łaską, to jest z przyjemno­ścią i rozkoszą duchowną.— W sercach waszych. To jest  tak, żebyście nie tylko usty i słowy śpiewali, ale także z uczuciem i uwagą.)

¹⁷Wszytko, cokolwiek czynicie w słowie abo w uczynku, wszytko w imię Pana Jezusa Chrystusa, dziękując Bogu i Ojcu przezeń. ( Wszystko w imię Pana Jezusa Chrystusa. Odnosząc wszystko do chwały Chrystusowej.— Dziękując Bogu i Ojcu przezeń. Gdyż przez zasługi Chrystusowe przy­chodzą nam od Boga wszystkie dary zbawienne.)

¹⁸Żony, bądźcie poddane mężom, jako ma być, w Panu. ( Jako ma być w Panu. Jak należy postępować we­dług prawa Chrystusowego.)

¹⁹Mężowie, miłujcie żony wasze, a nie bądźcie gorzkimi przeciwko nim. ( Gorzkimi. Trudnymi, przykrymi, gniewliwymi, i przynoszącymi im gorycz.)

²⁰Synowie, posłuszni bądźcie rodzicom we wszytkim: abowiem się to podoba w Panu. ( We wszystkiem . Co się nie sprzeciwia Bogu.— Albowiem się to podoba w Panu. To się podoba Bogu, i jest zgodnem z jego wolą i przykazaniami.)

 ²¹Ojcowie, nie pobudzajcie ku rozgniewaniu synów waszych, aby się małego serca nie zstawali. ( Aby się małego serca nie stawali. Żeby nie upa­dali na duchu.)

 ²²Słudzy, bądźcie posłuszni we wszytkim panom wedle ciała, nie służąc na oko, jakoby ludziom się podobając, ale w szczerości serca, Boga się bojąc. ( Wedle ciała. Doczesnym, nawet poganom. — Nie służąc na oko. To się wytłumaczyło do Efez. 6, 6.— Ale w szczerości serca. Bez udania. — Boga się bojąc. Który widzi skrytości serca, i postrzega obłudę.)

²³Cokolwiek czynicie, z serca czyńcie jako Panu, a nie ludziam, ( Z serca. Ochotnie.— Jako Panu. Jakbyście Panu, a nie ludziom służyli.)

²⁴wiedząc, iż od Pana weźmiecie odpłatę dziedzictwa. Panu Chrystusowi służcie.( Panu Chrystusowi służcie. Gdy jesteście posłuszny­mi panom waszym, wiedzcie, iż służycie Chrystusowi.)

²⁵Bo który krzywdę czyni, odniesie to, co niesłusznie uczynił: a nie masz względu na osoby u Boga. (Bo który krzywdę czyni. Dowodem wziętym od  rzeczy przeciwnej (a contrario) stwierdza, iż słudzy ule­gli panom swoim, posłuszni, i zachowujący w tem posłu­szeństwie sprawiedliwość, będą mieli dziedzictwo; albo­wiem którzy są niesprawiedliwymi, bądź słudzy, bądź panowie, odbiorą potępienie, gdyż Bóg niema względu na osoby, ale jednostajnie wszystkim wedle zasług do­mierza kary lub nagrody.)

Wykład X . J. Wujka.

10. A oblókłszy nowego. Z tego miejsca obaczyć możemy, iż sprawie­dliwość nasza w Chrystusie jest rzecz istotnie w nas będąca, i na duszy naszej trwająca i zdobiąca onę: a nie sa­mo przyczytanie sprawiedliwości Chrystusowej, albo samo zakrycie grzechów i nieprawości naszych, które fałesznie twierdzą heretycy, żeby miały w nas trwać i zostawać też i po chrzcie, i po pokucie i zawsze pókiśmy żywi. (Czytaj Augustyna de peccat. merit, et remis. lib. 2, cap. 7, et cont. Julia, lib 6, cap. 7).

BIBLIA ŁACIŃSKO -POLSKA CZYLI PISMO ŚWIĘTE STAREGO I NOWEGO TESTAMENTU PODŁUG TEKSTU ŁACIŃSKIEGO WULGATY I PRZEKŁADU POLSKIEGO X. JAKÓBA WUJKA T. J. Z KOMENTARZEM MENOCHIUSZA T. J. Tom IV, Wilno. 1907r.