List Św. Pawła Apostoła do Żydów – Z objaśnieniami (cz.VI)

ROZDZIAŁ 6

O trwaniu w wierze, pokładaniu nadziei w Chrystusie, i t.d.

¹Przeto, zaniechawszy mowy poczynania Chrystusowego, miejmy się do doskonalszych rzeczy: nie znowu zakładając gruntu pokuty od uczynków martwych i wiary ku Bogu, (Mowy poczynania Chrystusowego. Początkównauki chrześciańskiej.— Miejmy się do doskonalszych rze­czy. Przedstawmy sobie prawdy wyższe, mianowicie o Melchizedechu, i jego kapłaństwie, jako figurze kapłań­stwa Chrystusowego.— Nie znowu zakładając gruntu po­kuty . Nie znowu wam podając fundamentalną naukę religii chrześcijańskiej, która jest o pokucie, wierze, itd.: tośmy wam podali na początku, i nie należy teraz powtarzać, ale raczej trzeba postępować do rzeczy wyż­szych.— Pokuty od uczynków martwych. Od grzechów, które nie tylko nie pomagają do życia wiecznego, ale owszem od niego wyłączają.)

²nauki chrzczenia, rąk też wkładania i powstania z martwych, i sądu wiekuistego. (Nauki chrzczenia. Ani należy powtarzać owych po­czątków, które się podają zwykle nieumiejętnym i ma­łym, jakową jest nauka wykładająca znaczenie i skutki chrztu, i t. d. — Rąk też wkładania. Sakramentu bierz­mowania. Patrz Wujka.— Sądu wiekuistego. Sądu ostate­cznego, na którym będzie wydany wyrok o wieczności każdego człowieka błogosławionej lub nieszczęśliwej.)

³I to uczynimy, jeśli Bóg dopuści. (I to uczynimy. To jest iż będziemy rozprawiali o
rzeczach doskonalszych.)

⁴Abowiem niepodobna jest, aby ci, którzy raz są oświeceni, skosztowali też daru niebieskiego i uczestniki się zstali Ducha świętego, (Niepodobna jest. Patrz Wujka.— Ci którzy raz są oświeceni. Ci, którzy otrzymali od Boga wiele światła i darów niebieskich. — Skosztowali też daru niebieskiego. Boskich pociech i roskoszy duchownych. — I uczestniki się stali Ducha Świętego. Darów i łask Ducha świętego.)

⁵skosztowali nie mniej dobrego słowa Bożego i mocy przyszłego wieku, ( Skosztowali. Którzy z roskoszą i radością skoszto­wali nauki obiecującej dobra niebieskie.— Mocy przyszłe­go wieku. Z daje się oznaczać nieśmiertelność i chwałę obiecaną wybranym w królestwie Chrystusowem. Zowią się mocami, gdyż przez nie dziwnie się objawia Boska moc i potęga. Mówi się, iż skosztowali tych mocy, gdy je przez wiarę, miłość i pragnienie przyjęli.)

⁶a upadli: aby zaś byli odnowieni ku pokucie, znowu krzyżujący sami sobie syna Bożego i na pośmiewisko mający. (A upadli. Potem wszystkiem, po tak wielkich da­rach, światłach, słodyczach i roskoszach, odpadli od wiary i przyszli do odstępstwa. — Aby zaś (znowu) byli od­nowieni ku pokucie. Przez pokutę.— Znowu krzyżujący sam i sobie Syna Bożego. Kto znowu odpada w grzechy, mówi się o nim, iż Chrystusa na nowo krzyżuje; albo­wiem, o ile jest w nim, przez nowy grzech daje nowy powód do ukrzyżowania i śmierci Chrystusowej; czyni bowiem znowu to, za co Chrystus był ukrzyżowanym.— I na pośmiewisko mający. Wystawujący Chrystusa na pośmiewisko i hańbę krzyża.)

⁷Bo ziemia, która deszcz często na się padający pije i rodzi ziele użyteczne tym, przez które bywa sprawowana, bierze błogosławieństwo od Boga; (Bo ziemia. Przez to podobieństwo ziemi oznacza Apostoł ludzi, którzy przyjmują deszcz łaski Boskiej, i z nią współdziałając wydają owoce dobrych uczynków. — Bierze błogosławieństwo. To jest przez wpływ obfitszej łaski i pociechy niebieskiej napełnia się większą obfito­ścią cnót i zasług.— Ziele użyteczne. Jakiego życzą so­bie rolnicy.)

⁸lecz która rodzi ciernie i osty, odrzucona jest i bliska przeklęctwo, której koniec na spalenie. (Lecz która rodzi ciernie i osty. Grzechów. — O drzu­cona jest. Wszystkim się nie podoba, i każdy ją odrzu­ca i gani.— I bliska przeklęctwa. Mało niestaje, żeby ją Bóg przeklął, ta k jak przeklął figę, powiadając: Niechaj się nigdy z ciebie owoc nie rodzi na wieki. Mat. 21, 19. — Której koniec na spalenie. Której końcem będzie spa­lenie. Tak człowiek, który nie przyniesie owocu, będzie przeklęty, i na spalenie w wieczny ogień wrzucony.)

⁹Ale tuszymy sobie o was coś lepszego, namilejszy, i zbawienia bliższego, chociaż tak mówimy. ( Ale tuszymy sobie o icas cóś lepszego, najmilejsi. Jakby rzekł; Nie dlategom to powiedział, iżbym was za takich uważał, lecz iżbyście rozważając sprawiedli­wość Bożą bali się, i coraz więcej usiłowali podobać się Bogu.—Tuszymy. Jesteśmy przekonani, to jest, iż można na was polegać i czegoś lepszego po was się spodzie­wać. — Zbawienia bliższego. To jest złączonego ze zba­wieniem, czyli mającego związek ze zbawieniem, to jest iż wy postępować będziecie drogą zbawienia. — Chociaż tak mówimy. Będąc troskliwi o was, i jako najmilszych synów ostrzegając o grożącem niebezpieczeństwie.)

¹⁰Abowiem nie jest niesprawiedliwy Bóg, aby zapamiętał roboty waszej i miłości, którąście okazali w imię jego, którzyście posługowali świętym i posługujecie. ( Aby zapamiętał roboty waszej. Aby zapomniał o waszem miłosierdziu i braterskiej miłości; albowiem jest sprawiedliwym, i odda wam należną, zapłatę. — W imię jego. Przez wzgląd na samego Boga.— Posługowali świę­tym. Którzyście przez wasze jałmużny wspierali niedo­statek ubogich chrześcian.)

¹¹A żądamy, aby każdy z was toż staranie okazał ku wypełnieniu nadzieje aż do końca, ( A żądamy aby każdy z was. Żądam, abyście nigdy nie ustawali w tej troskliwości waszej o uczynki miło­sierne i inne cnoty, ale aż do końca wytrwali.—Ku wy­pełnieniu nadzieje. Aby przez dobre uczynki codziennie rosła wasza nadzieja, i stawała się pełniejszą, aż naresz­cie całkowicie się wypełni, gdy zostaniecie posiadaczami wiecznego błogosławieństwa.)

¹²abyście się nie zstali gnuśnymi, ale naszladowcami tych, którzy przez wiarę i cierpliwość odziedziczą obietnice. ( Abyście się nie stali gnuśnymi. W zachowywaniu
Ewangelii; albowiem którzy przez obojętność i gnuśność ustają w dobrych uczynkach, będą wyzuci z obiecanego dziedzictwa.—Przez wiarę i cierpliwość. Należy bowiem wierzyć Bogu, i cierpliwie Oczekiwać jego obietnic, jeśli się rychło nie spełniają.— Odziedziczą obietnice. Dostą­pią tego, co Bóg obiecał świątobliwie żyjącym.)

¹³Abowiem Bóg, obiecawszy Abrahamowi, iż nie miał nikogo, przez którego by przysiągł, więtszego, przysiągł przez samego siebie, (Albowiem Bóg obiecawszy Abrahamowi. Jakby rzekł: To com już powiedział, bądźcie naśladowcami tych, którzy przez wiarę i cierpliwość odziedziczą obietnice, potwierdzam przykładem Abrahama, i podaję wam do naśladowania Abrahama ojca waszego i wszystkich wie­rzących i cierpliwie oczekujących; aby jako on przez wiarę i cierpliwość dostąpił nareszcie obietnicy, którą mu Bóg pod przysięgą uczynił; tak żebyście i wy przez długą wiarę, nadzieję i cierpliwość tejże dostąpili. Albo­wiem obietnica dana Abrahamowi, odnosi się takoż do was i do wszystkich wiernych.—Iż nie miał nikogo. Po­kazuje, iż obietnica Boża jest pewna i trwała, i nikt nie może o niej wątpić, gdyż Bóg potwierdził ją przysięgą.—
Przysiągł przez samego siebie. Kto przysięga, na więk­szego od siebie przysięga; lecz Bóg, będąc  większym od wszystkich, może tylko przysięgać na samego siebie.)

¹⁴mówiąc: Jeśli nie błogosławiąc błogosławić cię będę i rozmnażając, nie rozmnożę cię. (Jeśli nie błogosławiąc błogosławić cię będę. Jeśli tobie błogosławiąc błogosławić nie będę, to jest, jeśli cię nie osypię mojemi dobrodziejstwami, i to z najwięk­szą obfitością, niech nie uchodzę za prawdziwego, albo niech się nie uważam za Boga.)

¹⁵A tak długo cierpliwie czekawszy, dostał obietnice. ( Obietnice. Rzecz obiecaną.)

¹⁶Abowiem ludzie przez więtszego niż sami przysięgają, a każdego sporu ich koniec ku potwierdzeniu jest przysięga. (Ku potwierdzeniu. Prawdy.)

¹⁷W czym chcąc Bóg dziedzicom obietnice obficiej okazać nieodmienność rady swej, przysięgę uczynił, ( W czem. W której rzeczy, w której obietnicy. Albo w czem. to jest dla czego . — Chcąc Bóg . . . okazać Chcąc Bóg okazać wszystkim prawdziwym synom Abrahamowym, którzy są dziedzicami owej obietnicy, jak było sta­łem i niezmiennem to, co obiecywał Abrahamowi i jego synom, oprócz obietnicy, dodał jeszcze przysięgę.—Dzie­dzicom. Synom Abrahamowym, to jest wiernym. — Rady swej. Obietnicy swojej.)

¹⁸abyśmy przez dwie rzeczy nieodmienne, w których być nie może, żeby Bóg kłamał, namocniejszą pociechę mieli, którzyśmy się ku odzierżeniu wystawionej nadzieje uciekli, (Abyśmy przez dwie rzeczy nieodmienne. To jest przez obietnicę i przysięgę. — W których być nie może żeby Bóg kłamał. Sens jest, iż Bóg nie może ani w obietnicy prostej, ani potwierdzonej przysięgą kłamać i oszukiwać, gdyż jest samą prawdą. —Najmocniejszą po­ciechę. Z greckiego można także tłumaczyć, upomnienie. Sens jest: abyśmy uważając na tak pewne obietnice Bo­że, mieli pociechę lub upomnienie, którąby pobudzeni chętnie się brali do rzeczy trudnych, i najprzykrzejsze znosili. — Którzyśmy się ku odzierżeniu wystawionej na­dzieje uciekli. Którzyśmy, przyjąwszy raz wiarę Chrystusową, i opuściwszy zwodniczą miłość tego świata, uciekłi się do nadziei dóbr niebieskich i wiecznych, która nam jest przedstawioną, aby się przy niej stale i niezmiennie utrzymać.)

¹⁹którą mamy jako kotwicę dusze bezpieczną i mocną, i wchodzącą aż we wnętrzności zasłony, ( Którą. Nadzieją.— I wchodzącą aż do wnętrzności zasłony. Kotwica duszy, nasza nadzieja, nie dosyć ma na tem żeby wnijść do przysionka, to jest nie przestaje na dobrach ziemskich i widzialnych, ale przenika aż do tych, które są za zasłoną, to jest samego świętego Świę­tych, do Boga, i chwyta się dóbr niebieskich, i na nich się zatrzymuje.)

²⁰gdzie Przewodnik za nas wszedł Jezus, według porządku Melchisedechowego Nawyższym kapłanem zstawszy się na wieki ( Przewodnik. Rozumie Chrystusa, który przez wnie­bowstąpienie wszedł do królestwa niebieskiego.—Za nas. Aby nam otworzyć wnijście do nieba.— Według porządku Melchizedechowego. Najwyższym Kapłanem stawszy się na wieki. Aby tam jako Najwyższy Kapłan wiecznie zo­stawał u Ojca, i jemu przedstawiał i ofiarował swój krzyż i śmierć; dla wyznawców zaś swoich wyjednywał wszelkie łaski i wszystkie środki do osiągnienia nieba.Która to rzecz, jak wiele waży do utwierdzenia i wzmo­cnienia nadziei naszej, zbytecznem byłoby dowodzić.)

 

 

 

Wykład X. J. Wujka

2. Nauki chrzczenia i rąk wkładania. Tu Apostoł dwu Sakramentów wzmiankę czyni: chrztu i bierzmowania albo potwierdzenia, które po chrzcie ludzie przyjmowali. Które zowią rąk wkładaniem: jako Chryzostom, Theodoretus, Theophilaktus, Oecumenius i inni wykładają.

4. Albowiem niepodobna jest. Nie tak rozumiej, żeby ci, którzy po chrzcie w grzech śmiertelny wpadają, nie mogli zaś powstać przez pokutę, i dostąpić grzechów odpuszczenia. Bo to jest błąd i kacerstwo Nowatiańskie da­wno potępione: gdyż i sam Paweł onego wszetecznika w Koryncie, rozgrzeszyć rozkazał. Ale iż człowiek po chrzcie w grzech upadłszy, nie może być tak odnowion przez pokutę, jako na chrzcie bywa odnowiony: gdyż je­den tylko jest chrzest, i nie może być na tymże człowiecze powtórzony. Tak to miejsce Chryzostom, Theodoret,Oecumenius, Theophilakt, Ambroży §. i inni wykładają, i Augustyn S. który mówi: Iż po chrzcie grzeszący mogąbyć przez pokutę uzdrowieni, ale nie przez chrzest oduowieni. Podobne miejsce masz niżej w rozdz. 10, 26.(August, in expos. Epist. ad Rom. in cho).

10. Nie jest Bóg niesprawiedliwy. I ztąd mamy, iż uczynki dobre zapłatę zasługują, i są istą przyczyną zba­wienia tak dalece, iżby Pan Bóg był niesprawiedliwy, gdyby nie dał za nie żywota wiecznego. Bo zaiste, jako Hie­ronim Ś. mówi, wielkaby to niesprawiedliwość była, kiedyby Bóg tylko grzechy karał, a dobrych uczynków nie płacił. (Hieron. lib. 1. cont. Jovinianum cap. 2).

 

---

BIBLIA ŁACIŃSKO -POLSKA CZYLI PISMO ŚWIĘTE STAREGO I NOWEGO TESTAMENTU PODŁUG TEKSTU ŁACIŃSKIEGO WULGATY I PRZEKŁADU POLSKIEGO X. JAKÓBA WUJKA T. J. Z KOMENTARZEM MENOCHIUSZA T. J. Tom IV, Wilno. 1907r.