Rozmyślania o miłości Bożej (21) – O przymiotach Boskiej miłości
O przymiotach Boskiej miłości
I.
Miłość Boża trzy główne przymioty posiada: nieskończoną objętość, potęgę i bezinteresowność.
Co do objętości w stosunku serca ludzkiego, miłość nie zna granic, bo też i pragnień serca naszego pokąd żyjemy na świecie, nic w całej pełni zadowolić nie może. Czasem wprawdzie stawiamy granice tym naszym pragnieniom; lecz wówczas serce milczy, a przemawia głos rozumu, wiary, albo też pewna przewaga w obliczeniu tej lub owej korzyści. Wszystko to w stosunku do stworzeń da się ograniczyć z łatwością; lecz co do miłości naszej względem Pana Boga, ani rozum, ani wiara, ani żadne w świecie obliczenia nie potrafią oznaczyć możliwych granic; przeciwnie, nawet tak rozum jak i wiara, każą nam w miłości dla Boga wszelkie usuwać granice.
Co do innych przedmiotów, które same z siebie nic nie znaczą, a których wartość na tem polega jedynie, że od Boga pochodzą i że Bóg nas nimi obdarzył: te nie mogą i nie mają najmniejszego prawa ograniczać naszej miłości ku Bogu, choćby przedstawiały nam jak największe doczesne korzyści, tak więc w stosunku do Boga, do tej Istoty nieskończenie pięknej i doskonałej, miłość nasza powinna dążyć o ile tylko siły jej na to pozwolą, do nieskończoności; tak dalece, że jak święty Bernard utrzymuje: Miarą naszej miłości ku Bogu jest to właśnie, że powinna być bez miary.”
A jeżeli jakiekolwiek granice stawiać jej musimy, pochodzi to z naszej nędzy, niedoskonałości i ograniczenia słabej natury ludzkiej, która do nieskończoności w znieść się nie jest w stanie. Ta słabość naszej natury i jej samo przez się ograniczenie we wszystkiem , daje jej właśnie możność i zdolność dążenia w uwielbianiu Boga, do nieskończoności.
Im bardziej dusza ukochała Boga, tem mocniej pragnie kochać Go coraz więcej;
serce przejęte głęboko ogniem miłości Bożej, nie potrafiłoby stawiać sobie granic i mówić: „Dotąd tylko ukocham, a dalej nie pójdę; na tę i na tam tą ofiarę godzę się chętnie, a więcej nic uczynić nie chcę”. Miłość oddaje Bogu wszystko, i wszystko pragnie Mu poświęcić; nic nie zachowuje dla siebie. Nie zna wahania ani też ludzkiej przezorności; nie oblicza, nie rozumuje wcale i nie obawia się skutków.
Tak też święty Bernard maluje nam ją temi słowy: „Gwałtownego porywu miłości nic powstrzymać nie zdoła, nie lęka się sądu, ani też nie podlega w pływowi jakiejkolwiek rady; nie słucha rozumu, ani nawet obawy zawstydzenia, lub hańby!”
Dusza wiernie miłości oddana, ślepo powodować się daje wewnętrznemu głosowi, który ją prowadzi i rządzi nią, według swej woli i upodobania. Często Święci posuwali tę miłość Bożą aż do szaleństwa. A przecież i Pan nasz Jezus Chrystus, podług słów świętego Pawła, ukochał Ojca Swego, aż do „szaleństwa krzyża„. I rzeczywiście dla rozumu ludzkiego jest to niepojęte wcale; Bóg staje się człowiekiem; przychodzi na świat maleńką dzieciną, w uniżeniu i najwyższem ubóstwie; poddaje się wszelkim dolegliwościom, nieodłącznym w tak młodym wieku; następnie podlega rozkazom stworzeń swoich i jest im we wszystkiem posłuszny; zarabia na życie pracą, albo też utrzymuje się z jałmużny; później naraża się na wzgardę, potwarze, prześladowania; znosi w pokorze i milczeniu wszelkiego rodzaju najstraszniejsze cierpienia i hańbę; umiera wreszcie jak ostatni ze zbrodniarzy sromotną śmiercią na krzyżu, aby dać dowód Ojcu Swemu i ludziom, do jakiego stopnia ich ukochał.
1 jak to wszystko w pojęciu ludzkiem da się wytłumaczyć?
Jedni wprost przeczą wszystkiemu, nie mogąc uwierzyć nawet w tak nadzwyczajną ofiarę; inni nazywają to niepojętym szałem, który jak dawniej oburzał pychę faryzeuszów i mniemanych mędrców żydowskich, tak i za naszych czasów, oburza pyszne i nieugięte umysły uczonych światowców. Lecz w pojęciu Boskiem i wiernych sług Kościoła, jest to najszczytniejsza z ofiar i najwyższy dowód miłości, jaki kiedykolwiek Bogu mógł być oddany ; Bóg Człowiek nie mógł kochać inaczej.
Jeżeli oblubieniec ziemski poświęca bez wahania dla przedmiotu swojej miłości, majątek, spokój, zdrowie, honor i życie nawet, — świat mówi, że to szaleństwo; i słusznie,—stworzenie bowiem nie zasługuje nigdy na tego rodzaju ofiary. Ale gdy dusza szlachetna, dla miłości Bożej wyrzeka się świata, bogactw, zaszczytów, przyjemności; jeżeli krzyżuje ciało swoje rozmaitego rodzaju pokutami; jeżeli gdy Bóg od niej zażąda, złoży Mu chętnie w ofierze zdrowie swoje, honor i życie; a nawet z natchnienia Bożego posunie się do tej najszczytniejszej ofiary, którą wielu świętych uczyniło, a między innymi święty Franciszek Salezy, gdy Bóg dopuścił na niego najstraszniejszą pokusę, jaka duszę kochającą Boga spotkać może—to jest myśl, że go w przyszłem życiu Bóg odrzuci od siebie. Otóż święty ten dręczony tą natarczywą pokusą, uczynił akt heroiczny zdania się na wolę Boga, temi słowy:
„Jeżeli o Boże wyrok Twej sprawiedliwości skaże mnie na odrzucenie i pozbawi tego szczęścia, abym Cię mógł kochać i wielbić przez wieczność całą; spraw, abym przynajmniej w tem życiu poświęcił się Twojej miłości, i kochał Cię nieprzerwanie całą gorącością mego ducha!“
Tego rodzaju ofiary, poświęcenia i wyrzeczenia się samych siebie dla Boga, szaleństwem nie są wcale; przeciwnie, można je nazwać prawdziwie świętą mądrością, łaską nadnaturalną, życiem najwięcej zbliżonem do życia Jezusa Chrystusa na ziemi;
ponieważ Pan Bóg zasługuje na największe ofiary; i nie ma nic takiego, czego moglibyśmy miłości Boskiej odmówić, lub jej się sprzeciwić; bo oddając Bogu wszystko, tem samem wszystko zyskujemy, i żadnej nie ponosimy straty; w samej miłości znajdując najwyższą nagrodę za wszelkie ofiary i poświęcenia.
II.
Drugim przymiotem miłości Boskiej jest jej siła i potęga ; potęga tak wielka, że nic się jej sprzeciwić i nic się jej oprzeć nie jest w stanie.
Ona to zwycięża i depcze wszelkie powaby świata, jak i podszepty szatana; ona panuje nad słabością ciała i nad namiętnościam i zepsutej natury; jej wpływ usuwa najbardziej zadawnione nałogi, skłania do pokory i uległości wobec Boga zbuntowane władze umysłu; zwycięża najgwałtowniejsze pokusy, i w reszcie osłabia, a nawet częstokroć najzupełniej wyniszcza, wszelkie poruszenia miłości własnej; potęga miłości na koniec, staje nieraz do walki nawet z Bogiem Samym, gdy na nią zsyła próby i doświadczenia, jak to mamy przykład z życia Jakuba.
Przypatrzmy się sile miłości Bożej w życiu męczenników świętych. My nie bylibyśmy w stanie znieść widoku ich męczeństwa; z trudnością czytamy opisy o tych strasznych męczarniach, które Oni jednak ponosili z radością. Przypatrzmy się dalej życiu pustelników i różnorodnych zakonów płci obojga, którzy tak chętnie i z taką gotowością podjęli ostre pokutnicze życie i wytrwali w niem do późnej starości. Weźmy przykłady z życia tylu sławnych pokutników, których straszne umartwienia, przejmują przerażeniem i trwogą wyobraźnię naszą i wydają się nam w prost niemożliwe, trudne do uwierzenia; albo też tych apostołów i misjonarzy, płonących gorliwością szerzenia wiary Chrystusowej w śród pogańskich, dzikich i barbarzyńskich narodów : żadna przeszkoda, żadne niebezpieczeństwa i trudy powstrzymać ich nie zdołały; a którzy w nagrodę za olbrzymią swoją pracę i poświęcenie mieli to jedno tylko pragnienie, aby przelać krew swoją dla miłości swojego Mistrza i Pana.
Przypatrzmy się na koniec tym duszom, oddanym życiu wewnętrznemu, które miłość prowadzi do zbawienia twardą i ciernistą drogą krzyża, a które dobrowolną ofiarą poddały się tym niewymownym cierpieniom, wiadomym tylko Bogu samemu, przez ludzi jednak niepojętym i niezrozumianym !
Miłość o tyle jest prawdziwą, o ile jest w zasadzie odważną i silną. Jeśli się trwoży, miesza i zraża jakąkolwiek przeszkodą, jeśli się cofa na widok grożących jej doświadczeń i cierpień; — znakiem to jest, że nie ma gruntownej podstawy, że jest bardzo niestałą i słabą.
Prawda, że wszystko zdobywamy stopniowo; tak samo i miłość niepodobna aby odrazu powstała w całej swej potędze i sile; błądzimy utrzymując, że jakaś dusza pozbawiona jest miłości Bożej, lub też kocha zbyt słabo, jeżeli nie jest jeszcze zdolną do bohaterskich czynów i jakichś nadzwyczajnych ofiar, wymagających wielkiej odwagi i męstwa.
Mała dziecina może być na swój wiek bardzo silna, jakkolwiek słabą jest w porównaniu dorosłego człowieka. Ponieważ jednak Pan Bóg, jako najrozumniejsza Istota, nigdy nie doświadcza nas nad siły, i żąda od nas tego tylko, co wykonać jesteśmy w stanie: zatem miłość nasza jest bezwarunkowo bardzo słaba, jeżeli w codziennych, drobnych i utarczkach życia, cofamy się przed tak małą dla Niego ofiarą, i radzibyśmy o ile, możności usunąć się przed tem, co nam nie dogadza, jeżeli nie jesteśmy poddani natchnieniom Ducha świętego, i w spełnianiu małych rzeczy, do których sposobności każda dostarcza nam chwila, wierni nie jesteśmy.
Miłość nasza jest słaba, jeżeli łatwo podpada zmianie i łatwo ostyga, przechodząc z gorliwości w stan zniechęcenia i martwoty; jeżeli zraża się najmniejszą trudnością i nie jest w stanie przezwyciężyć najlżejszej przeszkody; słabą jest i to bardzo słabą, jeśli w przypuszczeniu, że Bóg zażąda od niej jakiejś większej ofiary, brak jej tej silnej woli i chęci, oddania Panu Bogu bez namysłu wszystkiego, cokolwiek by zażądał.
III.
Trzecim przymiotem świętej miłości jest bezinteresowność zupełna.
Bezinteresowność tę święty Bernard nazywa miłością czystą i określa ją temi słowy: „Kto kocha miłością czystą, ten szuka jedynie ukochanego przedmiotu, a nie korzyści, jakie mógłby stąd osiągnąć„; jako to: dobra doczesne, a nawet i własne zadowolenie wewnętrzne, słodycze i pociechy duchowne.
Lecz ta bezinteresowność o ile jest wzniosłą i szlachetną, w dobrze zrozumianem pojęciu, o tyle byłaby błędną, gdybyśmy ją posunąć chcieli aż do tego stopnia, żeby serce nasze zobojętniało w pragnieniu posiadania Boga w wieczności; co jest przecież główną podstawą naszej miłości ku Bogu, i do czego obowiązani jesteśmy dążyć, jako do ostatecznego naszego końca. Jeżeli mówimy o pominięciu własnych widoków, żadną miarą tej myśli mieć nie możemy; bo posiadanie Boga jest celem naszych dążeń i wszystkich naszego życia zabiegów; sprzeciwiałoby się to woli Bożej, i wytkniętemu nam przez Boga przeznaczeniu; ale rozumieć tu mamy wszelkie inne uboczne sprawy, korzyści dodatkowe, do których nie jest przywiązane ani przymnożenie chwały Bożej, ani też nasze osobiste szczęście tak doczesne; jak i wieczne.
Ponieważ jednak wiara uczy nas, że przede wszystkiem powinniśmy mieć chwałę Bożą na celu, miłość przeto każe nam przekładać wolę Bożą nad nasze własne szczęście: tak dalece, że gdyby nam to dane było do wyboru i możliwość decyzji zależała od nas,—powinniśmy bez wahania sprawę Bożą na piewszem postawić miejscu, bez względu na własną korzyść.
Lecz podobny wypadek nigdy miejsca mieć nie może, bo chwała Boska najściślej z naszem szczęściem jest złączona; pozostaje nam tylko wszelkie nasze własne uczucia i pragnienia, poddać czyli podporządkować woli Bożej.
W nadzwyczajnych wypadkach tylko, jak to już wyżej nadmieniliśmy, ” Bóg doświadcza wyjątkowe dusze, i, aby z miłości ku Niemu złożyły mu ofiarę ze swego szczęścia przyszłego, ofiarę warunkową, to jest, jeśli tak się Bogu podobaćbędzie.
Taka to jest bezinteresowność i ta święta obojętność, jakich miłość domaga się od nas. „Wola i upodobanie Boże mówi święty Franciszek Salezy „jest głównem pragnieniem duszy, zupełnie a bezinteresownie Bogu oddanej: tak dalece, że w olałaby piekło z woli Bożej, jak niebo z własnego wyboru; a nawet i w takim wypadku wybrałaby piekło, gdyby widziała, że jakkolwiek Bóg zostawił jej zupełnie wolny wybór, wolałby jednak aby nie wybierała nieba!” „Jest to rzecz poprostu absolutnie niemożliwa , jak to ten sam święty w dalszym ciągu objaśnia;—lecz podobny przykład jasno nam maluje gorącą miłość tej duszy dla Boga która jednak pod ciężarem strasznych doświadczeń i pokus, nie jest w stanie dostrzec tej niemożliwości. Gdyby ją spostrzegła, gorycz zbolałej' duszy jednej chwili zmieniłaby się w słodych i wesele, a ofiara jej w szelką straciłaby wartość; tak jak ofiara Abrahama nie miałaby znaczenia, gdyby był naprzód przewidział, że Bóg wstrzyma jego ramię, w chwili gdy je uzbrojone nożem na własne dziecko podniesie!
Lecz’podobnych doświadczeń zupełnej i bezinteresownej miłości, Bóg nie wymaga i nie zsyła na nas w zwykłem, codziennem życiu. Nie od nas to zależy, stawiać się w tak trudne położenia i wyszukiwać sposobności do składania Bogu tak nadzwyczajnych ofiar; tak jak i Abraham nie szukał i nie starał się wejść w to położenie, aby złożyć Bogu ofiarę z własnego syna.
Co do nas, starajmy się zadowolnić tem, czem nas Duch święty natchnie; i w codziennych życia wypadkach, oczyszczajmy ile możności miłość naszą ku Bogu, ze wszelkich osobistych widoków i poruszeń miłości własnej.
Jeśli na chwilę tylko w tej pracy spoczniemy, natychmiast miłość własna weźmie przewagę nad sercem naszem i starać się będzie odwracać naszą uwagę od dobroczyńcy, pocieszyciela i źródła wszelkiego szczęścia a natomiast zwracać myśli nasze ku osobistym widokom, jako to: nadziei nagrody, pociech wewnętrznych i rozmaitych korzyści tak doczesnych, jak wiecznych; obudzać w nas będzie nadmierne w tych przedmiotach zamiłowanie, przywłaszczanie ich sobie, jako rzeczy nam należnych, i szukanie ich wyłącznie dlatego, że nam sprawiają przyjemność i zadowolenie.
Wprawdzie podobne uczucia miłości własnej, w początkach występne nie są ; lecz bardzo nie podobają się Panu Bogu, z powodu ich nieczystej intencji, a także i z tej przyczyny, że jeżeli nie walczymy z niemi i nie stawiamy im oporu, powoli osłabiają w nas miłość ku Bogu, odwracając myśl naszą od źródła wszelkiego dobra i szczęścia.
Bóg nas stworzył w tym celu i jest Jego pragnieniem, abyśmy wpółpracując z Jego łaską, której wszystkim obficie udziela, tak za życia oczyścili miłość naszą ku Niemu, abyśmy po śmierci prosto do nieba przyjęci być mogli. Zostawia nas prawdzie w niepewności podczas życia na ziemi, bo chce abyśmy tem więcej zaufali Jego miłosierdziu, zdając się zupełnie na Jego świętą wolę; z gorącą miłością i dziecięcem zaufaniem zgodzili się na wszystko, cokolwiek nam przeznaczy.
Żąda jednak i wymaga, abyśmy z naszej strony pracowali o ile to w naszej mocy nad zdobyciem zbawienia wiecznego żyli jedynie tą nadzieją i tem pragnieniem , i wszystkie sprawy nasze ziemskie do tego celu kierowali.
Mówiliśmy już o tem, lecz nie szkodzi powtórzyć to raz jeszcze, że: aby dusza zaraz po śmierci do nieba przyjętą być mogła, jej miłość ku Bogu musi być nieodzownie i całkowicie wolna od wszelkiej, choćby najdrobniejszej skazy miłości własnej; a choćby nawet nie ciążyła na niej żadna wina grzechu powszedniego, jeżeli nie pozbyła się zupełnie za życia na ziemi, wszelkich odcieni własnej miłości: już to samo wystarcza, że musi nieodwołalnie przejść przez czyściec.
Bramy nieba bowiem zamknięte są dla wszelkich osobistych widoków, choćby w zasadzie najszlachetniejszych; tam panuje niepodzielnie tylko chwała Boża,w której stworzenie, własne swoje szczęście widzi; bo przez Boga i w Bogu jedynie szczęśliwem być może. Tam tow całej pełni zrozumiane będą słowa św.Pawła, że : „Bóg jest wszystkiem we wszystkiem !” Powinniśmy często i głęboko tę prawdę rozważać.
Pozostałe części Rozmyślań o miłości Bożej: TUTAJ
Ks. Jean Nicolas Grou T. J. – Rozmyślania o miłości Bożej. Warszawa 1910.
Codziennie wieczorem wspieramy osoby wyrażające swoje poddanie się woli Boga naszą modlitwą:
Niech się stanie wola Twoja! (Módlmy się)
„Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich. Jednak nie Moja wola, lecz Twoja niech się stanie.”
Wskazane jest też dodać za Matką Boga: „Oto Ja służebnica(sługa) Pańska(i), niech Mi się stanie według Twego słowa!”
Codziennie wieczorem wspieramy osoby tak wyrażające swoje poddanie się woli Boga modlitwą :
CZYTAJ CAŁOŚĆ
„podobne uczucia miłości własnej, w początkach występne nie są ; lecz bardzo nie podobają się Panu Bogu, z powodu ich nieczystej intencji, a także i z tej przyczyny, że jeżeli nie walczymy z niemi i nie stawiamy im oporu, powoli osłabiają w nas miłość ku Bogu, odwracając myśl naszą od źródła wszelkiego dobra i szczęścia.”