List Św. Pawła Apostoła do Żydów – Z objaśnieniami (cz.VIII)

ROZDZIAŁ 8

O dostojności kapłaństwa Chrystusowego , wyższości nowego zakonu, i t. d.

¹A summa tego, co się mówi, takiego mamy nawyższego kapłana, który usiadł na prawicy stolice Wielmożności na niebiesiech, ( A summa tego co się mówi. To jest treść tego, com powiedział i mówię o wysokiej zacności kapłaństwa Chrystusowego, jest następująca. — Takiego mamy najwyższego kapłana. Tak wielkiej godności i znaczenia.
— Na prawicy stolice wielmożności na, niebiesiech. Po prawicy tronu, majestatu Bożego w niebie.)

²sługa świątnice a prawdziwego przybytku, który postanowił Pan, a nie człowiek. (Sługa świątnice. Sens jest, iż Chrystus jest sługą, to jest kapłanem czyli najwyższym kapłanem świątyni, nie tej Lewitskiej, uczynionej przez Mojżesza, ale prawdziwej, to jest, Kościoła, który się oznaczał przez miej­sce Święte Świętych.— A nie człowiek. Mojżesz.)

³Abowiem wszelki nawyższy kapłan bywa postanowion ku ofiarowaniu darów i ofiar. Zaczym potrzeba jest, aby i ten nieco miał, co by ofiarował. (Darów i ofiar. Ofiary oznaczają ofiary krwawe, dary zaś niekrwawe.— Potrzeba jest aby i ten nieco miał, coby ofiarował. Chrystus chociaż w niebie siedzi na pra­wicy Ojca, jest jednak najwyższym kapłanem. Wszelki zaś najwyższy kapłan ofiaruje dary i ofiary; a więc i Chrystus w niebie ofiaruje swoje ofiary i dary, a mia­nowicie ofiary Mszy ś. które się codziennie na całym świecie odprawują; w nich bowiem pierwszym i przedniejszym kapłanem który poświęca, ofiaruje i sprawuje przeistoczenie, jest Chrystus.

⁴Jeśliby tedy był na ziemi, aniby kapłanem był, gdyżby byli, którzy by według zakonu dary ofiarowali: (Jeśliby tedy był na ziemi. Gdyby był kapłanem ziemskim.— Aniby kapłanem był. Nie byłby takim, żeby wedle praw a mógł sprawować ofiary, gdyż nie jest z po­kolenia Lewi.— Gdyżby byli, którzyby według zakonu da­ry ofiarowali. Bo i nic byłoby potrzeby, żeby Chrystus był takim kapłanem, gdyż prawo miało już kapłanów, którzy tylko na ziemi sprawowali ofiary.)

⁵którzy służą wizerunkowi i cieniowi rzeczy niebieskich. Jako odpowiedziano jest Mojżeszowi, gdy miał dokończyć przybytku: Patrzaj (prawi), czyń wszytko według wizerunku, który jest tobie na górze okazan. (Którzy służą wizerunkowi i cieniowi rzeczy niebie­skich. Ci są postanowieni kapłanami, żeby nam wyrazić niejaki wzór i podobieństwo tych rzeczy, które Chrystus czyni na niebie; albowiem przez to na przykład, iż arcy­kapłan po zabiciu ofiary raz -wchodził do Świętego Świę­tych, oznacza się, że Chrystus, po wylaniu krwi swojej, miał wnijść do nieba, ażeby na miejscu nas ukazywał się przed obliczem Bożem; i tak następnie.— Jako odpowie­dziano jest. Jak jest powiedziano wyrokiem Bożym. — Patrzaj (prawi), czyń wszystko. Słowa są Boże do Mojżesza, Exod. 25—40. Przybytek ten był figurą Chrystu­sa i Kościoła, oznacza przeto apostoł, iż Mojżesz miał rozkaz zbudować swój materyalny przybytek tym sposo­bem i kształtem, żeby jako typ przedstawiał i wyobra­żał Kościoł.)

⁶A teraz dostał tym lepszego posługowania, im lepszego testamentu jest pośrzednikiem, który w lepszych obietnicach jest postanowiony. (A teraz dostał tem lepszego posługowania. Powie­dział był: Jeśliby był na ziem i, aniby kapłanem był; do których słów przyłączyć należy to, co dopiero powiada: A teraz dostał tem lepszego, i t.d.: jak gdyby mówił: Otóż nie tylko jest kapłanem, ale nawet zacniejszym jest niejako kapłanem od wszystkich kapłanów Lewitskich.— I lepszego testamentu jest pośrednikiem. O ile nowy te­stament, którego Chrystus jest pośrednikiem, przewyższa stary, i większe dobro swoim obiecuje, a mianowicie du­chowne i niebieskie, gdy stary testament podaje tylko dobra ziemskie.)

⁷Abowiem jeśliby on pierwszy był bez przygany, zaiste by wtóremu miejsca nie szukano. ( Albowiem jeśliby on pierwszy. Stary testament. — Był bez przygany. To jest, żeby mu niczego nie brakło, jako to było zostawiono późniejszemu testamentowi. — Zaisteby wtóremu miejsca nie szukano. Nie byłoby po­trzeby innego testamentu; nie wprowadzonoby na jego miejsce drugiego; bo gdy się posiada rzecz ze wszechmiar dobrą, nie ma potrzeby szukać innej. Wprowadzo­ny jest tedy, żeby dopełnił tego, czego brakowało pier­wszemu.

⁸Abowiem ganiąc je, mówi: Oto dni przyjdą, mówi Pan, a wykonam nad domem Izraelskim i nad domem Juda testament nowy, (Albowiem ganiąc je. Żydów. Gdy gani Żydów, gani ich prawo, jako niedoskonałe i bezsilne, to jest które Żydów sobie podległych nie mogło uczynić dobrymi. — Mówi. Świadectwo to wyjęte z Jerem. 31— 31.—Wykonam. Zawrę testament, to jest przymierze nowe.)

⁹nie według testamentu, którym uczynił ojcom ich w dzień, w którym ujął rękę ich, abym je wywiódł z ziemie Egipskiej: abowiem oni nie wytrwali w moim testamencie, a jam ich zaniedbał, mówi Pan. (Nie według testamentu którym uczynił ojcom ich.
Nowy ten testament nie będzie takim, jakim był stary zawarty z ojcami, ale daleko od niego lepszy i wyższy. — W dzień w którym ujął rękę ich. Gdy jakby ująwszy za rękę, wywiodłem ich z Egiptu.— Nie wytrwali w mo­im testamencie. Nie zachowali przymierza, które ze mną zawarli.— A jam ich zaniedbał. Pogardziłem nimi, od­rzuciłem ich.)

¹⁰Bo ten jest testament, który uczynię domowi Izraelskiemu po onych dniach, mówi Pan: Podając prawa moje w umysł ich, i na sercu ich napiszę je, i będę im Bogiem, a oni mnie będą ludem. ( Testament, który uczynię. Przymierze które za­wrę. Testament nowy, który wprowadzę i postanowię w miejsce starego.— Po onych dniach. Po odrzuceniu od siebie i od mojego Kościoła niewiernych Żydów.— Poda­jąc prawa moje w umysł ich. Wulgata, Jerem . 3 1 —33, przekłada: Dam zakon mój do wnętrzności ich, gdyż przez Chrystusa rozlana jest łaska i miłość w sercach naszych.— Będę im Bogiem. Którego oni wiernie czcić będą.— A oni mnie będą ludem. Wybranym , szczególnym, moim.)

¹¹I nie będzie uczył każdy bliźniego swego, i każdy brata swego, mówiąc: Poznaj Pana. Abowiem wszyscy mię poznają od mniejszego aż do. więtszego z nich. (I nie będzie uczył każdy bliźniego swego. Gdyż w ludzie chrześciańskim wielka będzie znajomość Boga i rzeczy należących do wiary i nadziei, i nie potrzeba będzie wielkiej pracy, żeby się nauczyć rzeczy potrzeb­nych do zbawienia, gdyż te będą sprowadzone do nie­wielu punktów, dostępnych umysłowi samych nawet dzie­ci i prostaczków.)

¹²Abowiem będę miłościw nieprawościam ich i grzechów ich już nie wspomionę. (Albowiem będę milościw nieprawościom ich. Przebaczę mu wszystkie jego tak przeszłe jak i późniejsze grzechy, żeby mu niczego nie zbywało cło łaski, i nie było żadnej przeszkody do osiągnienia żywota wiecznego.)

¹³A gdy mówi Nowy, pierwszy wiotchym uczynił. A to, co wiotszeje i starzeje się, blisko jest zginienia. ( A gdy mówi Nowy. To jest, gdy Jeremiasz, jakeś­my widzieli w. 8. powiada wykonam testament nowy.— Pierwszy wiotchym uczynił. Uznał i ogłosił za przesta­rzały.— A to co wiotszeje i starzeje się, blisko jest zginienia. To, co się prawdziwie nazywa starem , bliskiem jest końca i zaguby. Testament tedy, który Jeremiasz naz­wał w owym czasie starym , razem też pokazał, iż się pochyla ku końcowi, jakoż w czasach męki Chrystuso­wej całkowicie ustał.)

 

 

---

BIBLIA ŁACIŃSKO -POLSKA CZYLI PISMO ŚWIĘTE STAREGO I NOWEGO TESTAMENTU PODŁUG TEKSTU ŁACIŃSKIEGO WULGATY I PRZEKŁADU POLSKIEGO X. JAKÓBA WUJKA T. J. Z KOMENTARZEM MENOCHIUSZA T. J. Tom IV, Wilno. 1907r.